Coach/Trainer ơi, Phải Chăng Bạn Đang "Phục Vụ" Sai Người Quan Trọng Nhất?
(Điều này có thể làm bạn khó chịu, nhưng hãy đọc hết nhé)
Chào bạn, những Coach, Trainer, người làm dịch vụ đầy tâm huyết,
Tôi biết, chúng ta luôn được dạy rằng "khách hàng là thượng đế". Rằng chuyên môn của bạn phải thật sâu, sản phẩm/dịch vụ phải giải quyết triệt để vấn đề cho họ. Chúng ta dồn hết tâm sức để giúp khách hàng thành công...
Nhưng có một sự thật phũ phàng mà hầu hết chúng ta hoặc là không bao giờ để ý, hoặc cố tình quên mất:
Bạn có chuyên môn sâu, bạn khao khát giúp được người khác... nhưng bạn đã thực sự "giúp" được chính mình chưa?
Chúng ta phục vụ khách hàng A, khách hàng B, nhưng lại bỏ quên mất "khách hàng" quan trọng nhất, người chi phối mọi thành bại trong sự nghiệp và cả cuộc đời bạn – đó chính là BẢN THÂN MÌNH.
Thử thành thật một lần xem:
Bạn đã bao giờ thực sự ngồi xuống, tĩnh lặng, và tự vấn chính mình một cách nghiêm túc chưa?
Điểm mạnh (S), điểm yếu (W), cơ hội (O), thách thức (T) thực sự của BẢN THÂN bạn là gì? (Tôi đảm bảo bước này sẽ làm bạn đau đầu không ít, vì nó buộc bạn phải đối mặt với sự thật).
Bạn thực sự cần gì trong công việc và cuộc sống?
Bạn thích làm việc với kiểu người nào? Kiểu vấn đề nào khiến bạn hào hứng giải quyết?
Bạn muốn chọn tệp khách hàng nào để việc phục vụ không chỉ là kiếm tiền, mà còn là cống hiến, là hành trình khám phá và nâng cấp chính bản thân mình?
Đừng nghĩ AI hay công cụ nào có thể làm thay bạn việc này. Không! Bạn phải tự mình ngồi xuống, đối mặt với tờ giấy trắng, lôi ra hết những góc khuất, những nỗi niềm, những mong muốn sâu thẳm. Bạn phải thực sự hiểu và "giúp" được chính mình trước khi nghĩ đến chuyện giúp đỡ người khác một cách trọn vẹn.
Cái Giá Của Việc "Bỏ Quên" Chính Mình
Tôi cũng đã từng như bạn. Đã có lúc tôi lao đi phục vụ, cố gắng làm hài lòng tất cả. Cho đến khi kiệt sức, mất phương hướng. Tôi đã mất đúng nửa năm trời chỉ để ngồi lại tự vấn, và trong suốt thời gian đó, thu nhập gần như về mo, chẳng còn hứng thú với bất cứ việc gì. Đó là cái giá của việc không hiểu mình.
Và tôi thấy rất nhiều người đang lặp lại sai lầm đó:
Miệng thì muốn khách hàng đạt kết quả tốt nhất, nhưng tay lại bán dịch vụ cho những người rõ ràng là không phù hợp.
Bị áp lực "miếng cơm manh áo" dồn ép, buộc phải nhận bừa, nhận đại.
Để rồi sau đó là một chuỗi ngày đau khổ: vật lộn gò ép khách hàng, tự trách mình sao họ không thành công, cảm thấy bất lực, mất niềm tin vào chính chuyên môn của mình...
Bạn nghĩ rằng nhận thêm một khách hàng không phù hợp là có thêm thu nhập? Có thể là trong ngắn hạn. Nhưng về dài hạn, bạn đang ngược đãi chính cuộc đời mình, đang tự bào mòn năng lượng và đam mê của bản thân. Bạn đang đánh mất cơ hội phục vụ những người thực sự phù hợp, những người mà khi làm việc cùng, bạn cảm thấy được thăng hoa.
Vậy, Làm Sao Để "Giúp" Mình Trước? Đây Là Cách Tôi Đã Làm:
Sau giai đoạn khủng hoảng đó, tôi quyết định phải làm khác. Phải đặt "khách hàng bản thân" lên trước.
Bước 1: "Mổ Xẻ" Bản Thân Không Thương Tiếc (SWOT & Sở Thích)
Đúng vậy, tôi ngồi xuống và lôi hết SWOT của mình ra: mạnh gì, yếu gì, thích làm gì, ghét cay ghét đắng việc gì, thích làm việc với kiểu khách hàng nào (năng lượng cao, cam kết, chủ động?), không thể chịu nổi kiểu khách hàng nào (hay đổ lỗi, thiếu trách nhiệm, đòi hỏi vô lý?). Phải thật sự thành thật!
Bước 2: Vẽ Chân Dung Khách Hàng Lý Tưởng (Dựa Trên Bước 1)
Từ việc hiểu mình, tôi mới xác định được chính xác kiểu khách hàng mà tôi vừa có thể giúp tốt nhất, vừa cảm thấy vui vẻ, hứng khởi khi làm việc cùng. Đây là những người mà sự thành công của họ cũng chính là sự thành công của tôi, về cả chuyên môn lẫn năng lượng.
Bước 3: Xây Cầu Nối Giá Trị - Thu Hút Đúng Người (Quy trình Lead Magnet)
Khi đã biết mình muốn phục vụ ai, tôi bắt đầu tìm hiểu sâu về họ:
Phân tích Insight: Họ đang thực sự gặp vấn đề gì? Trăn trở, tâm tư, nguyện vọng của họ là gì? Họ đang ở đâu (nhóm Facebook, cộng đồng nào)?
Tạo "Món Quà" Giá Trị Đầu Tiên (LM1): Làm một món quà (checklist, guide, template...) giúp họ giải quyết NGAY một phần nhỏ trong vấn đề của họ.
Điều quan trọng: Khi trao quà, tôi luôn nói thẳng: "Món quà này không thực sự miễn phí. Bạn đang đầu tư thời gian và sự chú ý để tiếp nhận nó. Và tôi hứa, giá trị bạn nhận được sẽ xứng đáng." -> Sự thẳng thắn tạo niềm tin.
Trao Giá Trị Sâu Hơn (LM2): Nếu họ thấy LM1 hữu ích, tôi sẽ dẫn họ tới một món quà khác, giải quyết vấn đề triệt để hơn, sâu sắc hơn. -> Lọc tiếp những người thực sự nghiêm túc và thấy giá trị.
Lời Mời Hợp Tác Đúng Lúc: Chỉ sau 1-2 lần tiếp xúc giá trị này, khi họ đã tin tưởng và thấy tôi thực sự có thể giúp, tôi mới giới thiệu giải pháp toàn diện của mình. Đây là lời mời hợp tác để giúp họ đi nhanh hơn, tiết kiệm thời gian, công sức, nguồn lực và đánh đúng trọng tâm.
-----------------------------------------------------
Bạn thân mến, ngừng việc đặt cả thế giới “khách hàng” trên vai mà quên mất chính mình. Hãy dành thời gian để hiểu và "phục vụ" khách hàng quan trọng nhất là bản thân bạn trước.
Khi bạn rõ ràng về giá trị, điểm mạnh và người bạn muốn phục vụ, bạn sẽ tự khắc xây dựng được một hệ thống thu hút đúng người, làm việc trong sự hứng khởi và tạo ra kết quả bền vững cho cả bạn và khách hàng của bạn.
Đó là con đường tôi đã chọn và đang đi. Nó không dễ dàng ban đầu, nhưng nó xứng đáng.
Nếu bạn cảm thấy cần một người đồng hành để đi qua giai đoạn tự vấn và xây dựng hệ thống này một cách bài bản, đừng ngần ngại kết nối.
